De PQ tijd duurt van het begin van de boezemcontractie tot het begin van de kamercontractie

De PQ tijd geeft aan hoe snel het electrisch signaal door de AV knoop (atrioventriculaire) wordt doorgegeven van de atria naar de ventrikels. Er wordt gemeten van het begin van de P top tot het begin van het QRS segment (kan dus ook de R zijn).

De normale PQ tijd ligt tussen de 0.12 en 0.20 seconde.

Een verlengde PQ tijd is een teken van een verslechtering van het geleidingssysteem. Er wordt dan gesproken van een 1e, 2e of 3e graads AV blok.

Een korte PQ tijd komt voor bij het WPW syndroom waarbij er naast de normale AV knoop een tweede snellere verbinding bestaat tussen de atria en de ventrikels.

De QRS duur geeft aan hoe snel de ventrikels depolariseren.

De ventrikels depolariseren normaal gesproken binnen 0.10 seconde. Als ze er langer dan 0.12 seconde over doen, spreek je van een geleidingsvertraging.

De QT tijd geeft aan hoe lang het duurt tot de ventrikels zijn gerepolariseerd en dus weer klaar zijn voor een nieuwe hartslag.

Het QT-inteval omvat het QRS-complex, het ST-segment, de T-golf en vertegenwoordigd ventriculaire depolarisatie en repolarisatie.

Bij een (ernstig) verlengde QT tijd duurt het lang voordat de hartspiervezels weer klaar zijn voor een nieuwe hartslag. Het kan dan voorkomen dat sommige vezels nog niet gerepolariseerd zijn, terwijl er wel al een hartslag 'aankomt' . Deze vezels kunnen vervolgens op een ongecontroleerd moment gaan depolariseren en zo aanleiding geven tot een torsade de pointes, een ventriculaire tachycardie.

Het QT interval is gedefinieerd als volgt: de tijd tussen het begin van de Q tot het punt waar de steilste raaklijn langs de achterkant van de T top de basislijn raakt.

Het lastige is dat de QT tijd korter wordt naarmate de hartslag sneller is. Daarom bestaat bij iedere hartfrequentie een eigen maximale QT tijd. Dit probleem is op te vangen door de QT tijd te corrigeren voor de hartfrequentie (QTc). Dit gaat als volgt:

 

bij een RR interval van 1 seconde (hartfrequentie 60/min) is QTc=QT

Op moderne ECG's staat de QTc aangegeven. Het omrekenen van QT naar QTc gaat altijd goed. Het apparaat maakt wel vaak fouten bij het bepalen van de QT. Het is dus belangrijk dit te controleren. Als de QT goed is gemeten door het apparaat, zal de QTc ook goed zijn.

De normaalwaarde voor de QTc is: 440ms voor mannen en 450 ms voor vrouwen.

Voor de QT tijd (dus niet gecorrigeerd voor de frequentie) is het lastig om een normaalwaarde aan te geven, aangezien die afhankelijk is van de hartfrequentie. De volgende formule geeft een indicatie voor de normaalwaarde:

 

Lastige QT tijden

Bij sommige varianten van het QT interval is het soms lastig om de QT tijd te meten. Hieronder staan een aantal voorbeelden van afwijkende QT vormen, met daarbij een beschrijving hoe het QT interval gemeten moet worden.

Algemene richtlijnen:

  • Het meten van de QT-tijd doe je in afleiding II, in deze afleiding is de invloed van een eventuele U-golf op de T-golf het kleinste. Mocht afleiding II niet geschikt zijn dan is er eventueel voor te kiezen om afleiding V4 of V5 te gebruiken.
  • Trek een lijn door de basislijn; dat is de horizontale lijn van het ECG. Als de basislijn een golvende beweging maakt is dit lastig, te veel beweging maakt het betrouwbaar meten van de tijden onmogelijk, bij lichte bewegingen probeer je zo netjes mogelijk een lijn te trekken, vaak is een lijn door het stukje tussen de p-top en het QRS complex een goede keuze.
  • Trek een raaklijn over het steilste laatste deel van de T-golf. Wanneer de T-golf uit twee positieve of negatieve delen bestaat (alsof het kamelenbulten zijn) dan kies je de golf met de grootste amplitude van de twee voor het trekken van de raaklijn, wanneer de T-golf een positief deel en een negatief deel heeft (of andersom) dan kies je ook de golf met de grootste amplitude (zie voorbeeld 3, hierbij heeft de eerste van de twee delen van de T-top de grootste amplitude en wordt dus gebruikt voor het trekken van de raaklijn).
  • Het QT interval begint bij het begin van het QRS complex: het begin van de eerste deflectie (positief of negatief) van het QRS complex.
  • Het QT interval eindigt waar de raaklijn van de T top de basislijn kruist.
  • De QT tijd is het aantal miliseconden tussen het begin en het einde van het QT interval.

Het corrigeren van de QT-tijd voor de hartfrequentie.

  • De QT-tijd wordt vaak gecorrigeerd voor de hartfrequentie omdat bij een hogere hartfrequentie de QT-tijd korter moet worden, dit heet de QTc-tijd (corrected QT time)
  • Wanneer je zo precies mogelijk de QT-tijd wilt vaststellen gebruik je Bazett's formule:   , waarbij het RR interval in seconden (!) wordt gegeven. Daarbij gebruik je de QT tijd van een complex samen met het RR interval van dat complex en het voorafgaande complex.
  • Bovendien gebruik je het liefst het gemiddelde van drie gecorrigeerde QT tijden.

voorbeelden

Enkele Oorzaken van een verlengde QT tijd

  • Medicatie (o.a. anti-arrithmetica, tricyclische antidepressiva, phenothiazedes, zie Torsades.org
  • Erfelijke lange QT syndroom (LQTS)
  • Cerebraal (subarachnoidale bloeding, CVA, trauma)
  • Post infarct