Hypertrofie en dilatatie

Auteur J.S.S.G. de Jong
Co-Auteur {{{coauthor}}}
Moderator J.S.S.G. de Jong
Supervisor
Lees meer over auteurschap op ECGpedia

Bij hypertrofie ontstaat er een verdikking van de hartspier. Dit kan verschllende oorzaken hebben. Linker ventrikelhypertrofie treedt op bij overbelasting van de linker ventrikel, zoals bij hypertensie of aortaklepstenose. Rechter ventrikelhypertrofie treedt op bij overbelasting van de rechter ventrikel, zoals bij longziekten die een verhoogde longweerstand geven, zoals longemboliën en longemfyseem. Er bestaat ook een aangeboren vorm van hypertrofie: hypertrofische obstructieve cardiomyopathie.

Bij dilatatie kan de wand de verhoogd druk niet aan en rekt deze op. Dit is met name het geval bij de atria en de rechter kamer, omdat de wand daar maar dun is, neemt de spanning op de wand snel toe bij oplopende druk.

Linker ventrikelhypertrofie

Bij hypertrofie van de linkerventrikel worden de QRS-complexen qua hoogte en diepte veel groter dan normaal. Met name in de afleidingen V1-V6. Hierbij is in V1 de S-deflectie diep en in V5 de R-top hoog. Ook is er vaak ST depressie in de laterale afleidingen V5-V6, soms aangeduid met als een 'strain patroon'.

Om de diagnose LVH te stellen, moet een van de volgende criteria aanwezig zijn:

  • R in V5 of V6 + S in V1 >35 mm. (het zogenoemde Sokolow-Lyon criterium)
  • R >26 mm in V5of V6;
  • R >20 mm in I, II of III;
  • R >12 mm in aVL (mits geen LAFB);

Het Cornell-criterium maakt onderscheid tussen mannen en vrouwen om de diagnose te kunnen stellen:

  • R in aVL en S in V3 >28 mm bij mannen
  • R in aVL en S in V3 >20 mm bij vrouwen


Rechter ventrikelhypertrofie

 
R groter dan S in V1

Rechter ventrikelhypertrofie wordt met name veroorzaakt door longziekten en congenitale hartziekten. Op het ECG toont I een negatief QRS en V1 een positief QRS.

  • R > S in V1 (waarbij de R > 0.5 mV is)
  • Rechter asdraai (>+90 graden)


Linkeratriumbelasting

Criteria voor LA-hypertrofie/-overbelasting:

P met breed (>0,04 sec) en diep negatief (>1 mm) terminaal deel in V1, en/of P >0,12 sec in I en/of II
 
Linker atrium dilatatie
 
Linker atrium dilatatie met bijbehorende ECG afwijkingen.
 
Linker atrium-dilatatie in V1.
 
Linker atrium-dilatatie op een 12 kanaals ECG

Linkeratriumbelasting ontstaat met name bij een mitralisinsufficientie. Bij linker-boezemhypertrofie toont de ECG (V1) een diep en breed (toename van de activatieduur) tweede deel van de bifasisce P-top. Dit deel is meestal negatief (vector is posterior georienteerd).

Rechterariumbelasting

Criteria voor RA-hypertrofie/-overbelasting:

P >2,5 mm in II en/of III en/of aVF, en/of P >1,5 mm in V1(eerste positieve deel--> vector is anterior georienteerd)).
 
Rechter atrium dilatatie
 
Rechter atrium dilatatie

Rechteratriumbelasting kan een aanwijzing zijn voor een hoge druk in de ateria pulmonalis, bijvoorbeeld bij een longembolie. Op het ECG (V1) is een groot eerste deel van de bifasiche P-top een teken voor rechter-boezemhypertrofie. De breedte van de P-top blijft normaal. De toename in de activatieduur van de rechteratria valt samen met die van de linkeratria en zal dus niet detecteerbaar zijn.

Biatriale belasting

Bifasische P in V1 > 0.04 sec, positief initieël deel >1.5mm en een negatief terminaal deel > 1mm

Biatriale belasting vertoont op het ECG tekenen van zowel rechter- als linkeratriumhypertrofie. V1 laat een groot eerste deel van de bifasische P-top en een diep breed tweede deel van de bifaische P-top zien.