Grondbeginselen: verschil tussen versies

3 bytes toegevoegd ,  3 jul 2017
geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 13: Regel 13:
}}
}}
[[Afbeelding:nsr.png|thumb| Een stukje ecg-registratie van een normaal hartritme (sinusritme)]]
[[Afbeelding:nsr.png|thumb| Een stukje ecg-registratie van een normaal hartritme (sinusritme)]]
Het doel van deze cursus is om het normale elektrocardiogram (= ecg = 'hartfilmpje') te kennen en eventuele afwijkingen te kunnen herkennen en interpreteren. Deze cursus is opgebouwd uit verschillende onderdelen. Op deze pagina komen de '''grondbeginselen''' aan bod. Daarna de [[ECG_cursus|interpretatie van het normale ecg]] volgens het 7+2-stappenplan. Vervolgens wordt er ingegaan op afwijkingen die gediagnosticeerd kunnen worden met het ecg ([[ischemie]], [[ritmestoornissen]] en [[overige]]). Als laatste komt de werkelijkheid aan bod met [[Oefen-ecg's|oefen-ecg's]].
Het doel van deze cursus is om het normale elektrocardiogram (= ecg = 'hartfilmpje') te kennen en eventuele afwijkingen te kunnen herkennen en interpreteren. Deze cursus is opgebouwd uit verschillende onderdelen. Op deze pagina komen de '''grondbeginselen''' aan bod. Daarna de [[ecg-cursus|interpretatie van het normale ecg]] volgens het 7+2-stappenplan. Vervolgens wordt er ingegaan op afwijkingen die gediagnosticeerd kunnen worden met het ecg ([[ischemie]], [[ritmestoornissen]] en [[overigen|overige]]). Als laatste komt de werkelijkheid aan bod met [[Oefen ECG's|oefen-ecg's]].


Het American College of Cardiology heeft een '''lijst opgesteld van [[ACC lijst met ECG afwijkingen|afwijkingen op het ecg die een professional moet herkennen]]'''. Het is goed om aan het einde van de cursus terug te gaan naar de lijst om te kijken of je alle ziektebeelden kent.
Het American College of Cardiology heeft een '''lijst opgesteld van [[ACC lijst met ECG afwijkingen|afwijkingen op het ecg die een professional moet herkennen]]'''. Het is goed om aan het einde van de cursus terug te gaan naar de lijst om te kijken of je alle ziektebeelden kent.
Regel 97: Regel 97:
| caption4  = QRS-nomenclatuur: de lettergrootte geeft grote of kleine uitslagen aan
| caption4  = QRS-nomenclatuur: de lettergrootte geeft grote of kleine uitslagen aan
}}
}}
De [[P_top_morfologie|'''P-top''']] ontstaat door depolarisatie van de atria. Deze golf begint in de SA-knoop, waarna er geleiding plaatsvindt naar het rechter- en vervolgens naar het linkeratrium. Repolarisatie van de atria wordt normaal gesproken niet waargenomen op een ecg. De repolarisatie valt samen met het QRS-complex en is van een kleine omvang (minder weefsel dan de ventrikels).
De [[P-top-morfologie|'''P-top''']] ontstaat door depolarisatie van de atria. Deze golf begint in de SA-knoop, waarna er geleiding plaatsvindt naar het rechter- en vervolgens naar het linkeratrium. Repolarisatie van de atria wordt normaal gesproken niet waargenomen op een ecg. De repolarisatie valt samen met het QRS-complex en is van een kleine omvang (minder weefsel dan de ventrikels).


Het [[QRS_morfologie|'''QRS-complex''' ]] is een middeling van de depolarisatiegolven van de endomyocardiale (binnenste) en epicardiale (buitenste) spiercellen. Oftewel de depolarisatie van de ventrikels. Doordat de endomyocardiale cellen net iets eerder depolariseren dan de epicardiale spiercellen, ontstaat het typische QRS-patroon.  
Het [[QRS-morfologie|'''QRS-complex''' ]] is een middeling van de depolarisatiegolven van de endomyocardiale (binnenste) en epicardiale (buitenste) spiercellen. Oftewel de depolarisatie van de ventrikels. Doordat de endomyocardiale cellen net iets eerder depolariseren dan de epicardiale spiercellen, ontstaat het typische QRS-patroon.  


De [[ST_morfologie|'''T-golf''']] ontstaat door repolarisatie van de ventrikelcellen. Tijdens de T-golf is er geen spieractiviteit (het hart staat stil).
De [[ST-morfologie|'''T-golf''']] ontstaat door repolarisatie van de ventrikelcellen. Tijdens de T-golf is er geen spieractiviteit (het hart staat stil).


Een hartslag omvat een boezemsystole (contractie atria → P-top), kamersystole (kamercontractie → QRS-complex) en de rustfase (T-top) tussen twee slagen.
Een hartslag omvat een boezemsystole (contractie atria → P-top), kamersystole (kamercontractie → QRS-complex) en de rustfase (T-top) tussen twee slagen.
Regel 156: Regel 156:


==De extremiteitsafleidingen==
==De extremiteitsafleidingen==
[[Afbeelding: ECGafleidingen.jpg|thumb]]
[[Afbeelding: ecg-afleidingen.jpg|thumb]]
De extremiteitsafleidingen (bedacht door Einthoven) zijn:
De extremiteitsafleidingen (bedacht door Einthoven) zijn:


Regel 221: Regel 221:
*De computerinterpretatie maakt gebruik van het (vrijwel) '''ongefilterde signaal''' (filter 0.01-150 Hz). De computer maakt dus gebruik van een signaal dat veel gevoeliger is voor storing en dat niet hetzelfde is als hetgeen dat op het papier geprint wordt. De storing die de computer ziet, hoeft dus niet zichtbaar te zijn op het geprinte ecg. Hierdoor is het extra belangrijk dat storing vermeden wordt (zie [[#Adviezen_om_een_technisch_goed_ecg_te_maken|bovenstaande lijst met tips]]).
*De computerinterpretatie maakt gebruik van het (vrijwel) '''ongefilterde signaal''' (filter 0.01-150 Hz). De computer maakt dus gebruik van een signaal dat veel gevoeliger is voor storing en dat niet hetzelfde is als hetgeen dat op het papier geprint wordt. De storing die de computer ziet, hoeft dus niet zichtbaar te zijn op het geprinte ecg. Hierdoor is het extra belangrijk dat storing vermeden wordt (zie [[#Adviezen_om_een_technisch_goed_ecg_te_maken|bovenstaande lijst met tips]]).
*De computer is voorzichtig afgesteld en geeft vaak een '''worst-case-diagnose'''. ST-elevatie heeft bijvoorbeeld een uitgebreid aantal oorzaken, waarvan sommige niet ernstig zijn. De computer zal echter al snel 'myocardinfarct' aangeven, omdat dat de gevaarlijkste optie is.
*De computer is voorzichtig afgesteld en geeft vaak een '''worst-case-diagnose'''. ST-elevatie heeft bijvoorbeeld een uitgebreid aantal oorzaken, waarvan sommige niet ernstig zijn. De computer zal echter al snel 'myocardinfarct' aangeven, omdat dat de gevaarlijkste optie is.
*De computer is over het algemeen '''goed''' in het meten van tijden: de [[PQ tijd|PQ-tijd]], [[Geleidingstijden_%28PQ%2CQRS%2CQT%29#De_QRS-duur|QRS-duur]], [[hartfrequentie]] en [[hartas]] kloppen vrijwel altijd. Soms telt hij dubbel, bijvoorbeeld bij hoge T-golven.
*De computer is over het algemeen '''goed''' in het meten van tijden: de [[PQ-tijd]], [[Geleidingstijden_%28PQ%2CQRS%2CQT%29#De_QRS-duur|QRS-duur]], [[hartfrequentie]] en [[hartas]] kloppen vrijwel altijd. Soms telt hij dubbel, bijvoorbeeld bij hoge T-golven.
*De computer is '''redelijk goed''' in het onderscheiden van [[sinusritme]], [[boezemfibrilleren]] en [[AV_geleiding|geleidingsstoornissen]] (sensitiviteit 75-98%, specificiteit >91%)
*De computer is '''redelijk goed''' in het onderscheiden van [[sinusritme]], [[boezemfibrilleren]] en [[AV-geleiding|geleidingsstoornissen]] (sensitiviteit 75-98%, specificiteit >91%)
*De computer is '''niet goed''' in het interpreteren van de QT-tijd en van diagnosen als een [[myocardinfarct]] (sensitiviteit 65%, specificiteit 98%)
*De computer is '''niet goed''' in het interpreteren van de QT-tijd en van diagnosen als een [[myocardinfarct]] (sensitiviteit 65%, specificiteit 98%)
*De computer heeft '''beperkte rekencapaciteit'''. In theorie is het misschien mogelijk een perfect algoritme voor ecg-interpretatie te maken, maar een dergelijk algoritme 'past' niet in een ecg-apparaat.
*De computer heeft '''beperkte rekencapaciteit'''. In theorie is het misschien mogelijk een perfect algoritme voor ecg-interpretatie te maken, maar een dergelijk algoritme 'past' niet in een ecg-apparaat.
Regel 231: Regel 231:
[[Afbeelding:Einthoven.gif|thumb|100px|left|[[wikipedia:Einthoven|Willem Einthoven (1860-1927), de grondlegger van het huidige ecg]]]]
[[Afbeelding:Einthoven.gif|thumb|100px|left|[[wikipedia:Einthoven|Willem Einthoven (1860-1927), de grondlegger van het huidige ecg]]]]
[[Afbeelding:einthECG1.png|thumb|Ecg uit de eerste publicatie van Einthoven. <cite>Einthoven2</cite>]]
[[Afbeelding:einthECG1.png|thumb|Ecg uit de eerste publicatie van Einthoven. <cite>Einthoven2</cite>]]
[[Afbeelding:stringgalvanometer.jpg|thumb|Einthovens snaar-galvanometer, nu in het Science Museum in Londen. De patiënt moest met handen en voeten in zoutbaden zitten, alwaar de elektrodes op waren aangesloten. ''Afbeelding van de [http://www.ieee.org/portal/cms_docs_iportals/iportals/aboutus/history_center/conferences/che2004/Landman.pdf IEEE history society]''.]]
[[Afbeelding:stringgalvanometer.jpg|thumb|Einthoven's snaar-galvanometer, nu in het Science Museum in Londen. De patiënt moest met handen en voeten in zoutbaden zitten, alwaar de elektrodes op waren aangesloten. ''Afbeelding van de [http://www.ieee.org/portal/cms_docs_iportals/iportals/aboutus/history_center/conferences/che2004/Landman.pdf IEEE history society]''.]]
De geschiedenis van het ecg gaat ver terug. Op de Engelstalige ECGpedia staat een [http://en.ecgpedia.org/wiki/A_Concise_History_of_the_ECG uitgebreidere beschrijving].
De geschiedenis van het ecg gaat ver terug. Op de Engelstalige ECGpedia staat een [http://en.ecgpedia.org/wiki/A_Concise_History_of_the_ECG uitgebreidere beschrijving].