Ritmestoornissen2: verschil tussen versies

Naar navigatie springen Naar zoeken springen
38 bytes toegevoegd ,  6 jul 2017
Geen bewerkingssamenvatting
 
(4 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 21: Regel 21:
| atrial_frequency = 60-100/min.
| atrial_frequency = 60-100/min.
| ventricular_frequency = idem
| ventricular_frequency = idem
| regularity = regelmatig
| origin = sinusknoop
| origin = sinusknoop
| p_wave = positief in II, AVF
| p_wave = positief in II, AVF
Regel 30: Regel 31:
{{clr}}
{{clr}}


=Principes van Ritmestoornissen=
=Principes van ritmestoornissen=
==Verkeerde impulsvorming==
==Verkeerde impulsvorming==
Hierbij gaat er iets mis bij de impulsvorming. Dit kan met een verkeerde frequentie zijn, bijvoorbeeld bij een symptomatische [[#sinusbradycardie|sinusbradycardie]], maar meestal is het probleem dat het op de verkeerde plaats gebeurd, zoals bij een [[#Ectopische_pacemakers|ectopische pacemakers]], die een
Hierbij gaat er iets mis bij de impulsvorming. Dit kan met een verkeerde frequentie zijn, bijvoorbeeld bij een symptomatische [[#sinusbradycardie|sinusbradycardie]], maar meestal is het probleem dat het op de verkeerde plaats gebeurt, zoals bij een [[#Ectopische_pacemakers|ectopische pacemaker]].
 
===Abnormale automaticiteit===
===Abnormale automaticiteit===
In de sinusknoop bevinden zich spontaan vurende cellen, de pacemakercellen, dit is normale automaticiteit. Bij '''abnormale automaticiteit''' gaan andere hartcellen spontaan vuren. In principe zijn alle hartcellen hiertoe in staat. Dit gebeurt bijvoorbeeld als de sinusknoop uitvalt (bijvoorbeeld door ischemie) en andere atriale cellen deze taak overnemen. Er ontstaat dan een [[#Atriaal_ritme|atriaal ritme]].  
In de sinusknoop bevinden zich spontaan vurende cellen, de pacemakercellen, dit is normale automaticiteit. Bij '''abnormale automaticiteit''' gaan andere hartcellen spontaan vuren. In principe zijn alle hartcellen hiertoe in staat. Dit gebeurt bijvoorbeeld als de sinusknoop uitvalt (bijvoorbeeld door ischemie) en andere atriale cellen deze taak overnemen. Er ontstaat dan een [[#Atriaal_ritme|atriaal ritme]].  
{{clr}}
{{clr}}
===Triggered activity===
===Triggered activity===
Bij '''triggered activity''' vuren cellen twee keer, terwijl ze maar één keer gestimuleerd zijn. Dit is meestal het gevolg van zogenaamde ''nadepolarisaties'' (early of delayed afterdepolarisations EAD's / DAD's) door electrische onstabiliteit in de hartcelmembraam. Een typisch voorbeeld hiervan is [[#Torsade_de_pointes|Torsade de pointes]].
Bij '''triggered activity''' vuren cellen twee keer, terwijl ze maar één keer gestimuleerd zijn. Dit is meestal het gevolg van zogenaamde ''nadepolarisaties'' (early of delayed afterdepolarisations, EAD's/DAD's) door elektrische onstabiliteit in de hartcelmembraam. Een typisch voorbeeld hiervan is [[#Torsade_de_pointes|Torsade de Pointes]].
{{clr}}
{{clr}}
==Verkeerde impulsgeleiding==
==Verkeerde impulsgeleiding==
===Geleidingsvertraging===
===Geleidingsvertraging===
Hierdoor kan het hartritme te traag worden zoals bij een AV geleidingsstoornis met een [[#AV-blok|AV blok]]. Als binnen de ventrikels de geleiding te traag gaat, ontstaat er een breed QRS complex met een [[Geleidingsvertraging|linker of rechter bundeltakblok]].
Hierdoor kan het hartritme te traag worden zoals bij een AV-geleidingsstoornis met een [[#AV-blok|AV-blok]]. Als binnen de ventrikels de geleiding te traag gaat, ontstaat er een breed QRS-complex met een [[Geleidingsvertraging|linker- of rechterbundeltakblok]].
Door '''re-entry''' kunnen ook snelle ritmestoornissen ontstaan door een lokaal geleidingsblok.
Door '''re-entry''' kunnen ook snelle ritmestoornissen ontstaan door een lokaal geleidingsblok.


===Re-entry===
===Re-entry===


[[afbeelding:avnrt_pathways.png|thumb|'''Re-entry'''. Een voorwaarde voor re-entry is dat er een signaal via twee paden kan lopen (slow en fast), zie afbeelding A. Een typische AV nodale re-entry (B) ontstaat wanneer het snelle pad geblokkeerd is doordat het refractair is na bijvoorbeeld een boezemextrasystole. Tegen de tijd dat het signaal via het trage pad de staart van het snelle pad treft, is de refractaire periode voorbij en kan deze in omgekeerde richting (van onder naar boven in de afbeelding) gaan geleiden. Hierdoor ontstaat een cirkel die zichzelf in stand houdt: re-entry. Bij een atypische AV nodale re-entry tachycardie gaat het signaal via het snelle pad naar de ventrikels en via het trage pad naar de boezems (afbeelding C).]]
[[afbeelding:avnrt_pathways.png|thumb|'''Re-entry'''. Een voorwaarde voor re-entry is dat er een signaal via twee paden kan lopen (slow en fast), zie afbeelding A. Een typische AV-nodale re-entry (B) ontstaat wanneer het snelle pad geblokkeerd is doordat het refractair is na bijvoorbeeld een boezemextrasystole. Tegen de tijd dat het signaal via het trage pad de staart van het snelle pad treft, is de refractaire periode voorbij en kan deze in omgekeerde richting (van onder naar boven in de afbeelding) gaan geleiden. Hierdoor ontstaat een cirkel die zichzelf in stand houdt: re-entry. Bij een atypische AV-nodale re-entrytachycardie gaat het signaal via het snelle pad naar de ventrikels en via het trage pad naar de boezems (afbeelding C).]]
   
   
Re-entry kan ontstaan als een electrisch signaal via verschillende paden geleid kan worden. Dit is bijvoorbeeld het geval als een ziek stuk hart, bijvoorbeeld door een hartinfarct, vertraagd geleid. Om een cirkelbeweging te krijgen zijn in principe twee hartslagen nodig:
Re-entry kan ontstaan als een elektrisch signaal via verschillende paden geleid kan worden. Dit is bijvoorbeeld het geval als een ziek stuk hart, bijvoorbeeld door een hartinfarct, vertraagd geleid. Om een cirkelbeweging te krijgen zijn in principe twee hartslagen nodig:
#Het electrische signaal splitst zich in twee wegen. Het deel dat via het gezonde hartweefsel gaat, geleid normaal. Het deel dat door het zieke hartweefsel gaat, geleid vertraagd. Het normaal geleide signaal treft ook de 'achterkant' van het trage pad. Het trage pad wordt van twee kanten ge-exiteerd en het signaal dooft uit.  
#Het elektrische signaal splitst zich in twee wegen. Het deel dat via het gezonde hartweefsel gaat, geleidt normaal. Het deel dat door het zieke hartweefsel gaat, geleidt vertraagd. Het normaal geleide signaal treft ook de 'achterkant' van het trage pad. Het trage pad wordt van twee kanten geëxciteerd en het signaal dooft uit.  
#Als nu snel (bijvoorbeeld een vroege extrasystole) een nieuw signaal komt, is het trage hartweefsel daar al klaar voor (gerepolariseerd), het snelle pad is echter nog refractair: het kan niet ge-exiteerd worden (uni-drectioneel blok). Tegen de tijd dat het traag geleide signaal weer de achterkant van het snelle pad tegenkomt, is dit wel weer klaar voor de volgende slag en zo wordt het snelle pad 'in zijn staart' ge-exiteerd. Het signaal gaat door het snelle pad en komt uiteindelijk weer het trage pad tegen dat zit te wachten op de volgende slag. Dit wordt ge-exiteerd en zo ontstaat een cirkel als een slang die in zijn staart bijt. Deze snelle pulsgenerator kan leiden toch bijvoorbeeld een [[#ventrikeltachycardie|ventrikeltachycardie]], maar het meest voorkomende voorbeeld is [[#AVNRT|AV nodale re-entry tachycardie]].
#Als nu snel (bijvoorbeeld een vroege extrasystole) een nieuw signaal komt, is het trage hartweefsel daar al klaar voor (gerepolariseerd), het snelle pad is echter nog refractair: het kan niet geëxciteerd worden (uni-directioneel blok). Tegen de tijd dat het traag geleide signaal weer de achterkant van het snelle pad tegenkomt, is dit wel weer klaar voor de volgende slag en zo wordt het snelle pad 'in zijn staart' geëxciteerd. Het signaal gaat door het snelle pad en komt uiteindelijk weer het trage pad tegen dat zit te wachten op de volgende slag. Dit wordt geëxciteerd en zo ontstaat een cirkel als een slang die in zijn staart bijt. Deze snelle pulsgenerator kan leiden tot bijvoorbeeld een [[#ventrikeltachycardie|ventrikeltachycardie]], maar het meest voorkomende voorbeeld is [[#AVNRT|AV-nodale re-entrytachycardie]].


{{clr}}
{{clr}}


=Ectopische complexen=
=Ectopische complexen=
Naast de sinusknoop zijn er andere gebieden in het hart die de pacemakerfunctie kunnen overnemen, wanneer de normale prikkelvorming niet goed werkt of uitvalt. Deze gebieden worden '''potentiële of ectopische''' pacemakers genoemd. Pacemakeractiviteit kan uit de atria (60-80), AV-knoop (40-60) en uit de ventrikels (20-40) komen. Wanneer de op dat moment dominante pacemaker (normaal de SA-knoop) langzamer vuurt dan normaal dan zal de automaciteit door een sneller vurend ectopische foci worden overgenomen. Soms vuren hartcellen ook spontaan. Dat kan een extra hartslag veroorzaken, die 'tussendoor' of 'extra' komt. Afhankelijk van de oorsprong zijn het [[#Atrial premature complexen/boezemextrasystole|boezemextrasystoles]] of [[#Premature ventriculaire complexen (PVC) / Venticulair extrasystole (VES)|kamerextrasystoles]].
Naast de sinusknoop zijn er andere gebieden in het hart die de pacemakerfunctie kunnen overnemen, wanneer de normale prikkelvorming niet goed werkt of uitvalt. Deze gebieden worden '''potentiële of ectopische''' pacemakers genoemd. Pacemakeractiviteit kan uit de atria (60-80), AV-knoop (40-60) en uit de ventrikels (20-40) komen.
Wanneer de op dat moment dominante pacemaker (normaal de SA-knoop) langzamer vuurt dan normaal dan zal de automaticiteit door een sneller vurend ectopische focus worden overgenomen.
Soms vuren hartcellen ook spontaan. Dat kan een extra hartslag veroorzaken, die 'tussendoor' of 'extra' komt. Afhankelijk van de oorsprong zijn het [[#Atrial premature complexen/boezemextrasystole|boezemextrasystoles]] of [[#Premature ventriculaire complexen (PVC) / Venticulair extrasystole (VES)|kamerextrasystoles]].
===Ectopische pacemakers===
===Ectopische pacemakers===
* ''Ectopische pacemaker boezems:'' frequentie 50-60/min, treedt in werking als de sinusknoop niet goed functioneert
* ''Ectopische pacemaker boezems:'' frequentie 50-60/min.; treedt in werking als de sinusknoop niet goed functioneert
* ''Ectopische pacemaker AV-knoop:'' frequentie 50/min, dit ritme treedt op als de normale prikkel uit de boezems niet aankomt
* ''Ectopische pacemaker AV-knoop:'' frequentie 50/min.; dit ritme treedt op als de normale prikkel uit de boezems niet aankomt
* ''Ectopische pecemaker kamers:'' frequentie 30-40/min, ontstaat als de normale prikkel van bovenaf ontbreekt
* ''Ectopische pecemaker kamers:'' frequentie 30-40/min.; ontstaat als de normale prikkel van bovenaf ontbreekt


===Atriaal ritme===
===Atriaal ritme===
[[Afbeelding:ECG_atrial_rhythm_now_sr.png |thumb| Atriaal ritme. In dit geval veroorzaakt door uitval van de sinusknoop door een infarct. De p-top is positief in I en negatief in III en AVF. De atriale pulsgenerator bevindt zich dus op de bodem van het rechter atrium. ]]
[[Afbeelding:ECG_atrial_rhythm_now_sr.png |thumb| Atriaal ritme. In dit geval veroorzaakt door uitval van de sinusknoop door een infarct. De P-top is positief in I en negatief in III en AVF. De atriale pulsgenerator bevindt zich dus op de bodem van het rechteratrium.]]
Atriaal ritme lijkt op sinusritme, maar komt uit een ander focus in de boezems. Er is dus wel sprake van een 'atriale activiteit', maar deze heeft een andere vorm dan een normale p-top.
Atriaal ritme lijkt op sinusritme, maar komt uit een ander focus in de boezems. Er is dus wel sprake van een 'atriale activiteit', maar deze heeft een andere vorm dan een normale P-top.
{{clr}}
{{clr}}


===Wandering Pacemaker===
===Wandering Pacemaker===
[[afbeelding:Rhythm_WAP.png|thumb| Wandering pacemaker. De p-golf vóór ieder complex is telkens anders.]]
[[afbeelding:Rhythm_WAP.png|thumb| Wandering pacemaker. De P-golf vóór ieder complex is telkens anders.]]
Wanneer de pacemaker dominantie gedeeld wordt door meerdere pacemakers, ontstaan P-golven met verschillende configuraties. Het normale ritme verschuift met elke slag van de ene pacemaker naar de andere (vaak is dit tussen de SA-knoop en de AV-knoop).
Wanneer de pacemakerdominantie gedeeld wordt door meerdere pacemakers, ontstaan P-golven met verschillende configuraties. Het normale ritme verschuift met elke slag van de ene pacemaker naar de andere (vaak is dit tussen de SA-knoop en de AV-knoop).


'''NB''' Bij toenemende hartfrequentie (>100), gaat de Wandering pacemaker over in ''Multifocaal Atriale Tachycardie''. De oorzaken worden gezien bij hypoxie, zoals COPD en medicatie zoals digitalis.
'''NB''' Bij toenemende hartfrequentie (> 100), gaat de wandering pacemaker over in een 'multifocale atriale tachycardie''. De oorzaken worden gezien bij hypoxie, zoals COPD en medicatie zoals digitalis.


ECG karakteristieken wandering atrial pacemaker:  
Ecg-karakteristieken van wandering atrial pacemaker:  


frequentie: varieert tussen 60-100 bpm. Ritme: 1:1 ratio (P golven - QRS golven). PR: varieert. QRS: kan binnen het normale limiet vallen van de intrinsieke waarde. ST segment: normaal in grootte en confuguratie.
frequentie: varieert tussen 60-100/min.; ritme: 1:1-ratio (P-golven - QRS-golven); PR: varieert; QRS: kan binnen de normale limiet vallen van de intrinsieke waarde; ST-segment: normaal in grootte en configuratie.
{{clr}}
{{clr}}


===Premature atriale complexen / boezemextrasystole (BES)===
===Premature atriale complexen/boezemextrasystole (BES)===
{{:Boezemextrasystole}}
{{:Boezemextrasystole}}


===AV-nodale complexen===
===AV-nodale complexen===
Ontstaan in de AV-knoop. Deze vuurt voordat de SA-knoop aan een nieuwe cyclus begint. Het ECG toont dan een normale QRS-complex. Deze ontstaat echter te vroeg en wordt niet vooraf gegaan aan een P-top.
Ontstaan in de AV-knoop. Deze vuurt voordat de SA-knoop aan een nieuwe cyclus begint. Het ecg toont dan een normaal QRS-complex. Dit ontstaat echter te vroeg en wordt niet voorafgegaan door een P-top.


===Premature ventriculaire complexen (PVC) / Venticulair extrasystole (VES)===
===Premature ventriculaire complexen (PVC) / Ventriculaire extrasystole (VES)===
{{:Ventrikelextrasystole}}
{{:Ventrikelextrasystole}}


===Bigemini===
===Bigemini===
[[Afbeelding:Rhythm_bigemini.png|thumb]]
[[Afbeelding:Rhythm_bigemini.png|thumb]]
Na elke sinusslag een ventrikel-extrasystole.  
Na elke sinusslag komt een ventrikelextrasystole.  
{{clr}}
{{clr}}
===Trigemini===
===Trigemini===
Na elke twee sinusslagen een ventrikelextrasystole.
Na elke twee sinusslagen komt een ventrikelextrasystole.
{{clr}}
{{clr}}


Navigatiemenu