Aritmogene rechterventrikeldysplasie

Wat is ARVD?

Doorsnede van het hart van een patiënt met ARVD. (A) Transmurale vervetting van de vrije wand van de rechterkamer. (B) De myocardiale atrofie is beperkt tot de rechterkamer, de linkerkamer en het interventriculaire septum zijn gespaard gebleven. [1] Reproduced with permission from BMJ Publishing Group Ltd.

Aritmogene rechterventrikeldysplasie, ARVD of ARVC (aritmogene rechterventrikelcardiomyopathie) is een ziekte die gekenmerkt wordt door vervetting en fibrosering van het hart. Met name de rechterventrikel (apex), de rechterventrikeluitstroombaan en de rechterventrikel-vrije-wand , net onder de triscupidaliskleppen zijn het meest aangedaan. Meestal is de rechterventrikel aangedaan, maar de linkerkamer kan ook betrokken zijn.

Door de vervetting en fibrosering ontstaan er makkelijk kamerritmestoornissen, die zich kunnen uiten als palpitaties, duizeligheid, syncope (flauwvallen) of plotselinge dood. Op latere leeftijd kan ook rechterkamerfalen optreden door een verminderde pompkracht.

De diagnose wordt gesteld op basis van major en minor criteria van de European Society of Cardiology.[2]

ARVD is een progressieve ziekte. De incidentie wordt geschat op 1:3.000-1:10.000. De ziekte presenteert zich vooral in de tienerleeftijd. Hoewel de ziekte vaker bij atleten wordt gezien, wordt ze echter niet door sport veroorzaakt. ARVD kan familiair voorkomen; er zijn inmiddels 9 chromosomale afwijkingen gevonden in verschillende families. De ziekte lijkt autosomaal dominant over te erven. Hiernaast is er ook tenminste één duidelijk onderkende variant van ARVD (De ziekte van Naxos, naar het Griekse eiland waar een familie gevonden is met deze variant) die met een autosomaal recessief patroon overerft.

Diagnose

Een epsilon-golf in V1

De diagnose ARVD is niet makkelijk te stellen, behalve bij obductie. Op het ecg zijn soms een aantal karakteristieke afwijkingen te zien, namelijk:

• Epsilon-golven
• Verlengde QRS-duur (> 110 ms) in de precordiale afleidingen (V1–V3)
• Late potentialen op een signal averaged ECG

De European Society of Cardiology heeft een lijst van diagnostische criteria opgesteld waar iemand aan moet voldoen om de diagnose ARVD te stellen.

Major diagnostic criteria for Aritmogenic Right Ventricular Cardiomyopathy[2]
Familial disease confirmed at necroscopy or surgery Severe dilatation and reduction of right ventricular ejection fraction with no (or only mild) LV impairment Localised right ventricular aneurysms (akinetic or diskinetic areas with diastolic bulging) Severe segmental dilatation of the right ventricle Fibrofatty replacement of myocardium on endomyocardial biopsy
Diagnostic criteria that can be diagnosed on the ECG
(major) Epsilon wave or localised prolongation (> 110 ms) of the QRS complex in right precordial leads (V1-V3) (minor) Inverted T waves in right precordial leads (V2 and V3) (people aged more than 12 year; in absence of RBTB (minor) Late potentials (signal averaged ECG) (minor) Left bundle branch block type ventricular tachycardia (sutained and non-sustained) (ECG, Holter, exercise testing (minor) Frequent ventricular extrasystoles (more than 1000/24h) (Holter)

De behandeling bestaat vooralsnog uit preventie van complicaties.[3]

• Medicatie:
  • antiaritmica: amiodarone, sotalol
  • ACE-remmers ter preventie van remodeling
• ICD-implantatie ter preventie van plotselinge hartdood bij patiënten met ARVC met gedocumenteerde sustained ventrikeltachycardie of ventrikelfibrilleren onder optimale medicamenteuze behandeling.
• ICD-implantatie ter preventie van plotselinge hartdood bij patiënten met ARVC met uitgebreide ziekte, zoals patiënten waarbij de linkerventrikel is aangedaan, die één of meer aangedane familieleden hebben die aan plotselinge hartdood zijn overleden, of die onbegrepen collaps hebben waarbij een ventrikeltachycardie of ventrikelfibrilleren niet uitgesloten kan worden, die optimaal medicamenteus behandeld worden en die een levensverwachting hebben van minimaal 1 jaar.
• Radiofrequente ablatie kan nuttig zijn als aanvullende behandeling bij patiënten met ARVC en recidiverende ventrikeltachycardie, ondanks optimale medicamenteuze behandeling.

Externe links

• Cardiogenetica.nl

Referenties

Error fetching PMID 8142187:
Error fetching PMID 10768917:
Error fetching PMID 16949478: